Besluit  Gemeenteraad

Besluit

Artikel 1

De gemeenteraad keurt het retributiereglement inname openbare ruimte als volgt goed:

Deel 1. ALGEMENE BEPALINGEN

Artikel 1 Toepassingsgebied

§1. Het is verboden om de openbare ruimte volledig of gedeeltelijk in te nemen op een wijze die het gewone gebruiksrecht overstijgt. De gemeente is belast met het vrijwaren van de publieke doorgang over de volledige breedte van de openbare ruimte. Dit reglement is van toepassing op het volledige grondgebied van de gemeente Overijse.

In de praktijk is het echter onvermijdelijk om bepaalde innames toe te staan.

Het huidig reglement strekt ertoe de toegang en het gebruik van de openbare ruimte te reguleren door het voeren van een vergunningenbeleid met een retributieplicht gericht op het toestaan van alleen de strikt noodzakelijk innames. De innames dienen ook maximaal in tijd te worden beperkt.

§2. Niemand mag de openbare ruimte op privatieve wijze innemen zonder voorafgaande schriftelijke vergunning, tenzij de inname vrijgesteld is van vergunning overeenkomstig de bepalingen van het reglement.

§3. Het reglement omvat de regels omtrent het vergunningenbeleid en het retributiebeleid van de tijdelijke inname van de openbare ruimte.

§4. De burgemeester is bevoegd om de aangevraagde vergunningen af te leveren en een retributie op te leggen op basis van het door de gemeenteraad goedgekeurde reglement. 

§5. Het reglement treedt in werking vanaf 1 januari 2025 en loopt tot en met 31 december 2025. De retributietarieven van dit reglement worden toegepast op de aanvragen die vergund worden vanaf 1 januari 2025.

Artikel 2 Begrippenlijst

Voor de toepassing van dit reglement wordt verstaan onder:

• Openbare ruimte:

• de openbare weg is dat gedeelte van het gemeentelijke grondgebied, ongeacht of dit eigendom is van de overheid of private eigendom, dat in hoofdorde bestemd is voor het verkeer van personen of voertuigen en voor iedereen toegankelijk is binnen;
• de bij wetten, besluiten en reglementen bepaalde perken. Het omvat tevens, binnen dezelfde perken van wetten en verordeningen, de installaties voor het vervoer en de bedeling van goederen, energie en signalen en de ruimten aangelegd als aanhorigheden van de verkeerswegen en voornamelijk bestemd voor het parkeren van voertuigen;
• de berm is de ruimte of het gedeelte van de weg dat niet in de rijweg begrepen is;
• onder voetpad verstaat men het gedeelte van de openbare weg, al dan niet verhoogd aangelegd ten opzichte van de rijbaan, in het bijzonder ingericht voor het verkeer van voetgangers; het voetpad is verhard en de scheiding ervan met de andere gedeelten van de openbare weg is duidelijk herkenbaar voor alle weggebruikers;
• de groene ruimten, te weten de openbare plantsoenen, wandelplaatsen, parken, tuinen, pleinen, speelterreinen, sportpleinen, begraafplaatsen en alle stukken van de openbare ruimte buiten de rijbaan, die openstaan voor publiek gebruik.

• Inname openbare ruimte:
  Elk gebruik van de openbare ruimte door plaatsen van eender welk voorwerp. Dit kan onder andere gebeuren in het kader van een verhuis, leveringen, verbouwingen of een werf waarbij je bijvoorbeeld stellingen, containers of een kraan plaatst.

• Verhuisactiviteiten:
  Laad- en/of losactiviteiten van een bestel- en/of vrachtwagen(s).

• Bouw- of verbouwactiviteiten:
  Activiteiten welke de plaatsing van voorwerpen op de openbare ruimte inhouden.

• Wegenwerken:
  Alle werken die in de openbare ruimte worden uitgevoerd of die van openbaar nut zijn.

• Reservaties van parkeerplaatsen:
  We spreken van reservatie van parkeerplaatsen vanaf het ogenblik dat binnen een zone waar regulier mag geparkeerd worden er parkeerplaatsen moeten gevrijwaard worden van parkeren, met als doel ingenomen te worden voor andere toepassingen.

• Filmopnames:
  Vastleggen van bewegende of statische beelden op een medium als zijnde opnames ten behoeve van de productie van professionele films.

• De retributieplichtige:
  De vergunninghouder of degene voor wiens rekening de openbare ruimte wordt ingenomen.

• De aanvrager:
  De natuurlijke of rechtspersoon die de aanvraag tot inname van de openbare ruimte indient.

• De vergunninghouder:
  De natuurlijke of rechtspersoon aan wie de vergunning tot inname van de openbare ruimte verleend wordt.

• Verkeersbelemmering:
  Elke hinder die de normale verkeerssituatie verstoort voor eender welke weggebruiker, rekening houdende met de tijds- en plaatsgesteldheid van de omgeving. De verkeersbelemmering kan veroorzaakt worden door een inname van de openbare ruimte of door activiteiten die buiten de openbare ruimte plaatsvinden (bv. wachtende vrachtwagens voor graaf- of betonwerken).

• Rijweg:
  Gedeelte van een weg dat bedoeld is voor gemotoriseerd verkeer.

• Inname met verkeersbelemmering:
  De inname van de openbare ruimte en de daarmee samenhangende activiteiten veroorzaken hinder die de normale verkeerssituatie verstoort voor eender welke weggebruiker.

• Inrichtingsplan:
  Een plan met aanduiding van wat er op de openbare ruimte komt te staan met vermelding van de oppervlakte die wordt ingenomen en op welke locatie. Dit is een verplichte bijlage bij de aanvraag van specifieke aanvragen.

• Signalisatieplan:
  Een plan dat voldoet aan de wettelijke vereisten conform het ministerieel besluit van 7 mei 1999 betreffende het signaleren van werken en verkeersbelemmeringen op de openbare weg en latere versies, met weergave van de categorie van verkeersbelemmering. Dit is een verplichte bijlage bij de aanvraag van specifieke aanvragen.

• Signalisatieborden:
  Verkeerstekens die voldoen aan de minimum normen van de laatste versie van het standaardbestek 250, ministerieel besluit van 11 oktober 1976 (waarbij de minimum afmetingen en de bijzondere voorwaarden van de verkeerstekens worden bepaald), rekening houdend met de plaatsgesteldheid: de eisen van het ministerieel besluit van 7 mei 1999 (waarbij de minimum afmetingen en de bijzondere voorwaarden van de verkeerstekens worden bepaald), en de regels van het koninklijk besluit van 1 december 1975 (Algemeen reglement op de politie van het wegverkeer [en van het gebruik van de openbare weg] (WEGCODE)), met eventueel latere wijzigingen.

• Plaatsbeschrijving:
  Een beschrijving van de in te nemen openbare ruimte met vermelding van eventuele gebreken (gestaafd door fotomateriaal). Indien de plaatsbeschrijving ontbreekt, wordt ervan uitgegaan dat de openbare ruimte zich in goede staat bevond. Dit is een verplichte bijlage bij de aanvraag van specifieke aanvragen.

• Hoogdringende innames:
  Innames in geval:

• de openbare veiligheid in het gedrang komt of;
• in functie van juridische procedures of;
• op basis van een bevel van politie, brandweer of burgemeester of;
• bij overmacht, waarbij uitstel van de herstellingen of werken bijkomende schade teweegbrengt (niet door een vergetelheid of planningsprobleem).

• Afgesloten rijweg:
  De afsluiting van een rijweg is noodzakelijk wanneer de doorrijdbare ruimte voor gemotoriseerd verkeer minder is dan 3 meter. Er zal in de meeste gevallen een omleiding voorzien moeten worden.

• Gratis grondafstand:
  Wanneer van een onroerend goed een gedeelte gratis en onbelast dient afgestaan te worden aan een openbaar bestuur spreekt men van gratis grondafstand. In het bijzonder gaat dit over het gedeelte van een onroerend goed voor een rooilijn.

• Schade:
  De ongewenste gevolgen die het gevolg zijn van de inname. Dit wordt vastgesteld door een vergelijking van de toestand voor en na de inname.

Deel 2. VERGUNNINGENBELEID

Artikel 3 Vergunningsplicht

Niemand mag zonder voorafgaande vergunning de openbare ruimte innemen door het plaatsen van eender welke constructie of belemmering. De vergunning wordt afgeleverd door de burgemeester.
De vergunning wordt afgeleverd op naam van de aanvrager, zijnde de vergunninghouder.

Artikel 4 Wijze van aanvraag

De aanvrager verplicht zich om de aanvraag zodanig in te dienen dat de inname van de openbare ruimte en de verkeersbelemmering tot een minimum beperkt zijn in tijd en in ruimte.
De aanvraag voor een vergunning inname openbare ruimte wordt ingediend via het online webformulier op de webpagina van de gemeente Overijse. Het online aanvraagformulier geeft aan welke bijlages moeten worden toegevoegd bij de specifieke aanvragen. Alleen aanvragen die volledig en correct zijn ingevuld, en die voorzien zijn van alle gevraagde bijlages en op tijd ingediend zijn, kunnen ontvankelijk worden verklaard. De aanvraag wordt beoordeeld nadat het advies van de betrokken diensten is verkregen.

Een fragmentarische aanvraag wordt als één aanvraag aanschouwd wanneer

1. deze handelt over verschillende aansluitende kalenderdagen die afzonderlijk van elkaar worden aangevraagd;
2. deze handelt over verschillende aanvragen, al dan niet gespreid over verschillende aansluitende kalenderdagen, en aangevraagd onder een andere naam.

Artikel 5 Aanvraagtermijnen

Ten minste 7 kalenderdagen voor de geplande aanvang inname zonder verkeersbelemmering.
Ten minste 14 kalenderdagen voor de geplande inname met verkeersbelemmering wanneer de rijweg in het eigendom en of in beheer is van de gemeente.
Ten minste 30 kalenderdagen voor de geplande inname van de rijweg wanneer de rijweg een gewestweg is.
Deze termijnen zijn in geval van een hoogdringende inname logischerwijs niet van toepassing. De aanvraag voor een hoogdringende inname wordt wel zo spoedig mogelijk ingediend.

Artikel 6 Verplichtingen van de vergunninghouder

1. Het origineel van de door de burgemeester afgegeven vergunning dient op de locatie altijd zichtbaar aanwezig te zijn.
2. De verplichtingen die voortvloeien uit de vergunningsvoorwaarden dienen nageleefd te worden door de vergunninghouder.
3. De vergunningshouder is verantwoordelijk voor de veiligheid en toegankelijkheid in de directe locatie van de inname en is verplicht de wettelijk vereiste signalisatie te voorzien.
4. De vergunninghouder is verplicht om eventuele schade ten gevolge van de inname te herstellen en wel uiterlijk binnen 10 kalenderdagen na de beëindiging van de inname.
5. De toelating voor het innemen van de openbare ruimte kan door de burgemeester ingetrokken of voor een bepaalde duur geschorst worden indien dit noodzakelijk geacht wordt. De intrekking of tijdelijke schorsing geeft geen enkel recht op enige schadevergoeding.

Artikel 7 Wijzigingen aan de verkregen vergunning

De éénmaal verstrekte vergunning is niet vatbaar voor wijzigingen, met uitzondering van verlenging van de periode van inname en uitsluitend indien de verlenging wordt aangevraagd door de oorspronkelijke aanvrager en wel ten laatste 7 kalenderdagen voor het verstrijken van de periode waarvoor de vergunning werd verleend. In alle andere gevallen dient er een nieuwe vergunningsaanvraag ingediend te worden. Indien de inname vroeger dan voorzien is beëindigd, wordt de dienst Publieke Ruimte daarvan onmiddellijk schriftelijk op de hoogte gesteld.

Artikel 8 Einde van de inname

Van zodra de werken beëindigd of zodanig gevorderd zijn dat de inname niet meer noodzakelijk is, dient de vergunninghouder de openbare ruimte te ontruimen en zo nodig te herstellen in de staat waarin ze zich bevond bij aanvang van de inname zoals vermeld in de plaatsbeschrijving indien deze er is. Bij afwezigheid van een plaatsbeschrijving wordt de openbare ruimte voor de inname in perfecte staat geacht te zijn geweest. Eventuele schade van de openbare ruimte na de ontruiming van de inname wordt op rekening van de retributieplichtige hersteld.

Deel 3. RETRIBUTIEPLICHT EN WAARBORG

Artikel 9 Betalingsplicht

De retributieplichtige is verplicht tot de betaling van een retributie voor de inname of afsluiting van de openbare ruimte.

Artikel 10 Tarieven bij inname openbare ruimte

a) De retributie bij inname openbare ruimte bedraagt voor iedere aanvraag:

• 2,00 euro per m² per kalenderdag gedurende vanaf dag 15 tot en met dag 30;
• 3,00 euro per m² per kalenderdag vanaf dag 31 tot en met dag 60;
• 4,00 euro per m² per kalenderdag vanaf dag 61.

b) Voor de inname zonder vergunning, of bij niet naleving van de vergunningsvoorwaarden, wordt een retributie vastgelegd aan een tarief dat 50% hoger ligt dan bovengenoemde tarieven en wel vanaf de eerste kalenderdag van de inname. Voor de eerste 14 kalenderdagen van de inname wordt een tarief van 3,00 euro per m² per kalenderdag gerekend.

Artikel 11 Tarieven afsluiting van een rijweg

Voor elke afsluiting van de rijweg die langer duurt dan 4 uur is vanaf het ogenblik dat de rijweg wordt afgesloten een retributie verschuldigd. In dat geval wordt een retributie van 250,00 euro aangerekend per kalenderdag dat de rijweg worden afgesloten. Dit tarief kan gecumuleerd worden met de tarieven van de inname.

Artikel 12 Vrijstellingen van retributieplicht

1. Er wordt vrijstelling van retributie verleend voor de eerste 14 kalenderdagen van een vergunde inname. Voor de inname zonder vergunning, of bij niet naleving van de vergunningsvoorwaarden vervalt deze vrijstelling en zal alsnog een retributie vastgelegd worden aan een tarief zoals bepaald in artikel 10, lid b).
2. Er wordt vrijstelling van retributie verleend wanneer de rijweg wordt afgesloten voor een periode van maximum 4 uur.
3. Er wordt vrijstelling van retributie verleend bij afsluiting van een gewestweg. Deze vrijstelling heeft alleen betrekking op de gemeentelijke retributies. Indien de inname een gewestweg betreft die in beheer van de Vlaamse overheid is dan is het retributiebesluit van het Vlaamse Gewest van toepassing en dient er tevens een vergunning te worden aangevraagd via het webportaal van het Agentschap Wegen en Verkeer.
4. Er wordt vrijstelling van retributie verleend voor innames voor filmopnames;
5. Er wordt vrijstelling van retributie verleend voor innames voor werken uitgevoerd door of in opdracht van openbare besturen en daarmee gelijkgestelde instellingen, instellingen van openbaar nut, sociale huisvestingsmaatschappijen, onderwijsinstellingen gesubsidieerd door de overheid en intergemeentelijke verenigingen die vallen onder het decreet lokaal bestuur. Voor de inname zonder vergunning, of bij niet naleving van de vergunningsvoorwaarden vervalt deze vrijstelling en zal alsnog een retributie vastgelegd worden aan een tarief zoals bepaald in artikel 10, lid b).
6. Er wordt vrijstelling van retributie verleend voor innames voor werken uitgevoerd voor de heropbouw door natuurrampen of door brand vernielde of beschadigde gebouwen, voor socioculturele aangelegenheden en voor filmopnames.
7. Er wordt vrijstelling van retributie verleend voor innames die het gevolg zijn van een gratis grondafstand in functie van een omgevingsvergunning. De vrijstelling geldt voor diegene die de gratis grondafstand deed en dit gedurende de geldigheidsduur van de omgevingsvergunning. De realisatie van de grondafstand start vanaf de ondertekening van de belofte tot gratis grondafstand. De vrijstelling van de retributie start vanaf de datum van verkrijging van de omgevingsvergunning. De vrijstelling geldt enkel voor het gedeelte dat werd afgestaan.

Artikel 13 Berekening en betaling retributie

1. De retributie wordt berekend op basis van de afgeleverde vergunning. Bij ontstentenis daarvan wordt de retributie berekend op basis van de werkelijke ingebruikname die door de gemeentediensten wordt vastgesteld.
2. Een gedeelte van een kalenderdag wordt steeds beschouwd als een volledige kalenderdag.
3. De oppervlakte wordt steeds in volle vierkante meters uitgedrukt. De gedeelten van een vierkante meter worden steeds naar beneden afgerond.
4. De vrijstelling van retributie voor de eerste 14 kalenderdagen van de vergunde inname wordt iedere 365 kalenderdagen geregulariseerd voor innames of afsluitingen met een duurtijd langer dan een jaar. Indien de inname of afsluiting na 365 dagen blijven doorlopen dan wordt de teller terug op nul gezet zodat de vergunninghouder opnieuw kan genieten van een vrijstelling van retributie voor de eerste 14 kalenderdagen.
5. De retributie dient op de vervaldag betaald te worden na ontvangst van de factuur. Bij gebreke aan betaling van de retributie kan het bedrag ingevorderd worden conform artikel 177 van het decreet lokaal bestuur.

Artikel 14 Waarborg

1. Er wordt een waarborg verplicht van 250,00 euro per (begonnen) vierkante meter, met een maximum van 50.000,00 euro bij innames voor plaatsing van werfkranen; voor plaatsing van zware constructies zoals bv. gevelschoring; en voor innames waarvan het gemeentebestuur vermoedt dat openbare ruimte beschadigd of vervuild zal worden.
2. De aanvrager moet bij de aanvraag van de inname, de waarborg betalen, hetzij aan het loket tegen ontvangstbewijs, hetzij onder de vorm van een volstorte bankgarantie. De waarborg brengt geen interesten ten voordele van de vergunninghouder op. De vergunning wordt pas afgeleverd mits voldaan aan de voorwaarden van het reglement.
3. Voor de vrijgave van de waarborg bij inname doet de vergunninghouder een schriftelijke aanvraag voor de vrijgave van de waarborg. Bij deze aanvraag wordt het vergunningsnummer en het rekeningnummer vermeld. Ook eventuele bewijsstukken of officiële tegensprekelijk opgemaakte plaatsbeschrijvingen worden toegevoegd bij de aanvraag tot vrijgave waarborg.
4. De waarborg wordt slechts geheel of gedeeltelijk vrijgegeven indien uit het proces-verbaal van vaststelling, opgemaakt door het diensthoofd van de dienst Publieke Ruimte, of zijn afgevaardigde, of de officiële plaatsbeschrijving bij einde van de inname blijkt dat de openbare ruimte niet beschadigd werd of volledig hersteld werd. Bij verzuim van de verplichtingen opgesomd in artikel 6, lid 6 d) zal het gemeentebestuur aanspraak maken op de waarborg. Wanneer de gestelde waarborg niet toereikend is, of in geval er geen waarborg werd betaald, wordt het saldo van de herstellingskosten teruggevorderd van de vergunninghouder.
5. Particulieren kunnen gemeentelijk materieel als verkeerssignalisatie ontlenen mits betaling van een waarborg. Voor de praktische informatie wordt verwezen naar het webportaal van de gemeente Overijse via: https://www.overijse.be/uitlenen-verkeerssignalisatie.
   

Deel 4. VERGUNNINGSVOORWAARDEN

Artikel 15 Bijzondere vergunningsvoorwaarden

Afhankelijk van het doel waarvoor de vergunning wordt verleend gelden er bijzondere vergunningsvoorwaarden. De vergunninghouder wordt erop gewezen dat hij verplicht is te voldoen aan deze bijzondere vergunningsvoorwaarden welke vermeld worden op de afgegeven vergunning.

Artikel 16 Algemene vergunningsvoorwaarden

1. De algemene vergunningsvoorwaarden zijn generiek voor alle vergunningen voor inname openbare ruimte en worden niet specifiek opgenomen in de vergunning.
   De vergunninghouder wordt erop gewezen dat hij verplicht is te voldoen aan deze algemene voorwaarden als ook de verplichting heeft om alle andere toepasselijke wettelijke bepalingen na te leven.
2. Een parkeerplaats heeft een standaardafmeting van 10m², ongeacht eventuele belijningen of afbakeningen ter plaatse. Als er meer of minder ruimte nodig is, moet dit specifiek worden aangevraagd.
3. Voor de plaatsing van een container worden standaard 2 parkeerplaatsen of 20 m² voorbehouden, dit voor een plaatsing van de container en manoeuvreerruimte voor de vrachtwagen. Als er meer ruimte nodig is, moet dat specifiek worden aangevraagd.
4. Voor een verhuis of het leveren van meubels en huisraad worden standaard 3 parkeerplaatsen of 30m² voorbehouden, voor plaatsing vrachtwagen en eventuele verhuislift. Als er meer of minder ruimte nodig is, moet dit specifiek worden aangevraagd. Een verhuis of levering kan maximaal 2 opeenvolgende kalenderdagen plaatsvinden.

Deel 5. AANSPRAKELIJKHEID EN SCHADE

Artikel 17 Hoofdelijke aansprakelijkheid

De vergunninghouder is hoofdelijk aansprakelijk voor elke schade die de gemeente lijdt door de inname of ten gevolge van de inname van de openbare ruimte.

Artikel 18 Openbare veiligheid

De burgemeester behoudt zich het recht toe om alle maatregelen te treffen die nodig bij een gevaar voor de openbare veiligheid. Indien dit inhoudt dat innames moeten worden verwijderd dan zullen de kosten die daaruit voortvloeien teruggevorderd worden aan de vergunninghouder of, in geval van een inname zonder vergunning, aan de retributieplichtige.

Deel 6 . HANDHAVING

Artikel 19 Inbreuk op het Algemeen Zonaal Politiereglement Overijse

Een inname zonder vergunning resulteert zonder meer in een overtreding van het Algemeen Zonaal Politiereglement Overijse op grond van artikel 50. De politie is bevoegd om op te treden.
Artikel 2
De beslissing van de gemeenteraad van 25 januari 2022 houdende de goedkeuring van het retributiereglement voor inname van de openbare ruimte wordt opgeheven en vervangen door huidige beslissing.
Artikel 3
Deze beslissing treedt in werking op 1 januari 2025, en kent een duurtijd van 1 jaar.
Artikel 4
Dit reglement valt onder de bekendmakings- en meldingsplicht van artikelen 286, §1 en 330 van het Decreet Lokaal Bestuur.