In de Druivenstreek zijn er in de praktijk vele sportverenigingen die een bovenlokale werking hebben. Dit houdt in dat zij door hun sportwerking leden aantrekken uit een ruimer gebied (Druivenstreek) dan enkel de hoofdgemeente.
Op dit moment bestaat er geen erkenningsreglement dat deze sportverenigingen ondersteunt in hun bovenlokale werking. Dit houdt in dat deze verenigingen in elke gemeente een aparte aanvraag tot erkenning moeten doen om als vereniging te kunnen genieten van de lokale voordelen. Elke gemeente heeft hiertoe ook een aparte procedure en reglementen, wat in de praktijk vaak extra administratieve rompslomp betekent of er zelfs toe leidt dat de (bovenlokale) vereniging niet erkend wordt.
Er is dus bij deze bovenlokale sportverenigingen een grote nood aan een bovenlokale reglementaire aanpak. Om tot dit reglement te komen werd door de projectvereniging Vrijetijdsregio Druivenstreek een participatietraject met externe partner 'Baristaz' opgestart waarbij alle lokaal erkende sportverenigingen van de Druivenstreek uitgenodigd werden. Tijdens 4 participatiemomenten werden in totaal een 20-tal sportverenigingen uit alle 5 gemeenten (Bertem, Hoeilaart, Huldenberg, Overijse en Tervuren) betrokken. Er werd tijdens deze momenten gefocust op de criteria voor een sportvereniging om erkend te worden als bovenlokale sportvereniging en de potentiële voordelen die hier aan vast hangen. De aanpak en resultaten van dit traject werden reeds besproken op de raad van bestuur van de projectvereniging 'Vrijetijdsregio Druivenstreek' van 18 mei 2022, 25 januari 2023 en 27 september 2023 (zie bijlage).
A) CRITERIA TOT ERKENNING VAN EEN BOVENLOKALE SPORTVERENIGING
Volgende criteria werden weerhouden om te oordelen of een club al dan niet een bovenlokale werking heeft:
1 - procentueel ledenaantal
De herkomst van de leden van een bovenlokale sportvereniging dient te bestaan uit minstens 70% van de gemeenten uit de Druivenstreek. Er moet een maximum zijn van 50% van leden uit 1 gemeente. Een vereniging die meer dan 50% leden heeft uit 1 gemeente wordt volgens dit criterium gezien als een lokale vereniging en niet als een bovenlokale vereniging.
2 - absoluut ledenaantal
Indien een sportvereniging meer dan 100 leden heeft uit de andere gemeenten van de Druivenstreek, zonder de leden van de hoofdgemeente mee te tellen, wordt dit gezien als een bovenlokale vereniging.
3 - een actieve werking in verschillende gemeenten uit de Druivenstreek
Indien een sportvereniging een actieve werking heeft in meer dan 1 gemeente uit de Druivenstreek, wordt deze vereniging aanzien als een bovenlokale vereniging.
B) VOORDELEN VOOR EEN BOVENLOKALE SPORTVERENIGING
Het is de bedoeling dat een bovenlokale erkende sportvereniging dan geniet van dezelfde voordelen als een lokale vereniging, maar dan in alle 5 de gemeenten van de Druivenstreek. Het betreft voordelen op gebied van:
1 - de huur van gemeentelijke infrastructuur
Een bovenlokaal erkende vereniging mag in alle gemeenten van de Druivenstreek genieten van de voordeeltarieven (zelfde tarieven als een lokaal erkende vereniging) voor de huur van de gemeentelijke infrastructuur.
2 - het ontlenen van gemeentelijk materiaal
Een bovenlokaal erkende vereniging mag in alle gemeenten van de Druivenstreek materiaal uitlenen voor de organisatie van activiteiten indien ze voldoet aan de gestelde voorwaarden van het lokale reglement vb. locatie van de activiteit,...
3 - het gebruik van gemeentelijke communicatiekanalen
Een bovenlokaal erkende vereniging mag in alle gemeenten van de Druivenstreek publiciteit maken voor de verenigingsactiviteiten (website,...) indien ze voldoet aan de gestelde lokale voorwaarden vb. locatie van de activiteit moet in de gemeente zijn,...
Met dit reglement wil de werkgroep sport van de Vrijetijdsregio Druivenstreek er voor zorgen dat sportverenigingen met een bovenlokale werking eindelijk ook van een bovenlokale basisondersteuning kunnen genieten.
Een sportvereniging die in verschillende gemeenten van de Druivenstreek actief is of buiten de leden van de eigen gemeente (hoofdgemeente) veel leden van de vier andere gemeenten van de Druivenstreek heeft, dient slechts éénmaal een erkenning aan te vragen.
Vanuit de werkgroep sport van de Vrijetijdsregio Druivenstreek rees de vraag of dit naar cultuur en jeugd doorgetrokken moest worden maar hierbij heeft de stuurgroep beslist het voorlopig enkel bij sport te houden en dit als proefproject voor de andere domeinen te gebruiken.
Het is niet de bedoeling dat een bovenlokale erkende sportvereniging voorrang krijgt op de lokale verenigingen.
Als bijvoorbeeld een lokale sportvereniging al jaren op vrijdagavond om 20u Sporthal Den Heurk huurt, kan een bovenlokale sportvereniging dit tijdsslot niet plots afnemen. De bovenlokale erkende sportvereniging kan wel diezelfde zaal op een ander moment aan hetzelfde tarief als de lokale vereniging huren.
Een sportvereniging wordt niet automatisch bovenlokaal erkend als ze aan de voorwaarden voldoet. De bovenlokale erkenning dient echter aangevraagd en onderbouwd te worden.
Vanaf januari 2024 zal een algemene (alle sportverenigingen uit Druivenstreek) en specifieke (= sportverenigingen die in aanmerking komen) communicatie georganiseerd worden naar de sportverenigingen uit de Druivenstreek om zich desgewenst bovenlokaal te laten erkennen.
Volgens ledenaantallen en werking van de lokaal erkende sportverenigingen, komen volgende sportverenigingen in aanmerking voor een bovenlokale erkenning (op basis van eerder ingediende cijfers van deze verenigingen). Deze lijst dient louter ter indicatie gezien niet elke gemeente over even recente cijfers beschikt van alle sportverenigingen.
Sportvereniging |
Sport |
Hoofdgemeente |
Smash Neerijse |
Volleybal |
Huldenberg |
Vreugdestappers Huldenberg |
Wandelen |
Huldenberg |
Step By Step |
Dans / Turnen |
Huldenberg |
OHR Huldenberg |
Voetbal |
Huldenberg |
HTC ISCA |
Hockey / Tennis |
Hoeilaart |
TC De Jonge Wingerd vzw |
Tennis |
Hoeilaart |
Turn- & Danskring De Gympies |
Turnen / Dans |
Hoeilaart |
Tempo Overijse |
Voetbal |
Overijse |
JKA Shotokan Overijse |
Karate |
Overijse |
YOGA Druivenstreek |
Yoga |
Overijse |
Turnkring De Kelle |
Turnen |
Overijse |
X-Plosion Dance vzw |
Dans |
Overijse |
ZORO Zwemteam |
Zwemmen |
Overijse |
Sport en Opleiding |
Omnisport / Naschoolse sport |
Overijse |
Zoniën Athletics Team |
Atletiek / Lopen / Nordic Walking |
Overijse |
IJsetrippers |
Wandelen |
Overijse |
Jolly Jumpers |
Rope Skipping |
Overijse |
Martial Arts Academy |
Gevechtsport |
Overijse |
Judoclub Tervuren |
Judo |
Tervuren |
Voervallei Vossem vzw |
MTB |
Tervuren |
Blue Lions Hockey & Tennis Club vzw |
Hockey / Tennis |
Tervuren |
Er worden geen directe extra subsidiemiddelen voorzien voor bovenlokaal erkende sportverenigingen. De financiële impact van de eventueel goedkopere tarieven voor de huur van gemeentelijke infrastructuur voor bovenlokaal erkende verenigingen zal gering zijn. De eventueel goedkopere tarieven zullen namelijk gecompenseerd worden door de stimulans om meer gemeentelijke infrastructuur in (buur)gemeenten te gaan huren.
Enig artikel
De gemeenteraad keurt het bovenlokaal erkenningsreglement voor sportverenigingen uit de Druivenstreek als volgt goed:
Artikel 1 – Werkingsgebied
Het erkenningsreglement bovenlokale sportverenigingen in de Druivenstreek is van toepassing voor het volgende werkingsgebied:
- Bertem
- Hoeilaart
- Huldenberg
- Overijse
- Tervuren.
Artikel 2 – Definities
- Vrijetijdsregio Druivenstreek: projectvereniging met de lokale besturen van Bertem, Huldenberg, Hoeilaart, Overijse en Tervuren, opgericht in 2019.
- Hoofdgemeente: de gemeente waar de vereniging zijn lokale erkenning heeft aangevraagd
=> Indien dit meerdere gemeenten zijn, geldt de gemeente waar de meeste leden woonachtig zijn als hoofdgemeente.
Artikel 3 – Erkenning
Overeenkomstig de bepalingen in dit reglement kan de raad van bestuur van de Vrijetijdsregio Druivenstreek overgaan tot de 'erkenning' van bovenlokale sportverenigingen.
Artikel 4 – Erkenningsvoorwaarden
Een vereniging kan erkend worden als bovenlokale sportvereniging indien ze voldoet aan volgende voorwaarden:
- Voldoen aan de definitie van een vereniging: een groepering van mensen die zich structureel en duurzaam heeft georganiseerd, feitelijk of in de vorm van een privaatrechtelijke rechtspersoon, zonder beroeps-, winst-of handelsoogmerk. De vereniging heeft de vorm van vzw of feitelijke vereniging.
- Sport aanbieden aan de inwoners van de Druivenstreek. De actieve werking moet kunnen voorgelegd worden.
- De vereniging is erkend in 1 van de 5 gemeenten als een lokale vereniging met als primaire doelstelling de beoefening of promotie van sportactiviteiten.
- 1 van de bestuursleden moet woonachtig zijn in de Druivenstreek.
- Hanteren van het Nederlandse taalgebruik bij haar werking en organisatie.
- Voorleggen van de statuten of missie.
- Voldoen aan één van onderstaande voorwaarden:
De herkomst van de leden bestaat uit minstens 70% van de aangesloten gemeenten uit de Druivenstreek. Met een maximum van 50% van leden uit 1 gemeente. Een vereniging die meer dan 50% leden heeft uit 1 gemeente is een lokale vereniging en geen bovenlokale vereniging.
Erkenningsreglement bovenlokale sportverenigingen in de Druivenstreek.
De herkomst van de leden bestaat uit minstens 100 leden uit de Druivenstreek, exclusief de hoofdgemeente.
De sportvereniging is actief in meerdere gemeenten van de Druivenstreek. Per gemeente waar men actief is, moet minimaal gedurende 25 weken per jaar minimaal 1 uur per week sport worden aangeboden.
Artikel 5 – Aanvraag erkenning
De erkenning kan verkregen worden door te voldoen aan de hierna beschreven procedure: de aanvraag tot erkenning wordt door de vereniging aangevraagd op het daartoe bestemde formulier, ter beschikking op de website van de 5 lokale besturen.
Artikel 6 – Erkenningsprocedure
Na de ontvangst van de aanvraag formuleert de administratie een advies op basis van de erkenningsvoorwaarden omschreven in artikel 4.
Het advies wordt geagendeerd op de raad van bestuur van de Vrijetijdsregio Druivenstreek die al dan niet de goedkeuring bekrachtigt en de bovenlokale sportvereniging erkent.
De verslagen van de raad van bestuur van de Vrijetijdsregio Druivenstreek worden voorgelegd op de 5 colleges van burgemeester en schepenen van de lokale besturen.
Artikel 7 - Voordelen verbonden aan de erkenning
Een erkenning als bovenlokale sportvereniging in de Druivenstreek impliceert volgende voordelen naar analogie met de verenigingen die lokaal erkend zijn:
- De vereniging krijgt een erkenning voor onbepaalde duur zolang men voldoet aan de erkenningsvoorwaarden. Elk van de 5 lokale besturen kan hiertoe op elk moment documenten ter controle opvragen.
- De vereniging kan gebruik maken van de materialen uit de 5 gemeentelijke uitleendiensten, volgens de voorwaarden van het lokaal geldende reglement:
• Overijse: gemeentelijk uitleenreglement
- De vereniging heeft in de 5 gemeenten dezelfde voordelen en tarieven als een lokaal erkende vereniging voor de huur van gemeentelijke infrastructuur, in overeenstemming met het lokaal geldende reglement:
• Overijse: retributiereglement gemeentelijke vrijetijdsinfrastructuur
- De activiteiten van de vereniging kunnen gepubliceerd worden via de 5 gemeentelijke communicatiekanalen, in overeenstemming met de lokaal geldende publicatievoorwaarden (verenigingengids, databank,…).
- Er hangen geen extra subsidies vast aan de erkenning.
Artikel 8 – Verlies van erkenning
Bij twijfel kan elk van de 5 lokale besturen documenten ter controle opvragen.
Na de ontvangst van de opgevraagde documenten toetst de administratie of de vereniging nog voldoet aan de erkenningsvoorwaarden in artikel 4 en formuleert op basis hiervan een advies.
Dit advies wordt geagendeerd op de raad van bestuur van de Vrijetijdsregio Druivenstreek die al dan niet de erkenning van de bovenlokale sportvereniging kan intrekken.
De verslagen van de raad van bestuur van de Vrijetijdsregio Druivenstreek worden voorgelegd op de 5 colleges van burgemeester en schepenen van de lokale besturen.
De intrekking van de erkenning heeft het verlies van het recht op voordelen tot gevolg.
Artikel 9 – Betwisting dossiers
Bij betwisting over de erkenning kan de vereniging een bezwaarschrift richten aan de raad van bestuur van Vrijetijdsregio Druivenstreek.
Artikel 10 - Non-discriminatieclausule
De aanvrager verbindt er zich toe:
a. Geen enkele vorm van discriminatie op grond van het geslacht, nationaliteit, zogenaamd ras, huidskleur, afkomst, nationale of etnische afstamming, leeftijd, seksuele geaardheid, burgerlijke staat, geboorte, vermogen, geloof of levensbeschouwing, politieke overtuiging, taal, huidige of toekomstige gezondheidstoestand, handicap, fysieke of genetische eigenschap of sociale afkomst te dulden. Op basis van voorgaande is de vereniging een open vereniging en toegankelijk voor iedereen.
b. Elk discriminerend gedrag te voorkomen en indien nodig te bestrijden en te bestraffen.
c. De wetten en reglementen die de toepassing van de non-discriminatie en gelijke kansen bevorderen en verdedigen na te leven.
d. Indien men een beroep doet op derden onderhavige non-discriminatieclausule aan hen ter kennis te brengen en er voor te zorgen dat ook zij die naleven in de bijdrage die zij leveren in het kader van het toepasselijke reglement.
Artikel 11 – Ingangsdatum reglement
Dit reglement gaat in vanaf 1 januari 2024.